Kukurydza to roślina, którą można użytkować jako paszę, pod różną formą. W zależności od zawartości suchej masy czy części rośliny, z której chcemy zrobić paszę, wyróżniamy: Suche ziarno kukurydzy, kiszone wilgotne ziarno kukurydzy, CCM, zielonkę i kiszonkę z całych roślin.
Suche ziarno kukurydzy
Suszone ziarno kukurydzy zawiera 10-15% wody, dlatego najczęściej poddawane jest śrutowaniu, gnieceniu czy mieleniu. Najczęściej wykorzystywane jest w mieszankach treściowych w żywieniu trzody chlewnej, bydła czy drobiu. Zaletą suszonego ziarna kukurydzy jest jego wysoka wartość energetyczna oraz zasobność w potas, cynk, fosfor czy mangan. Niestety niska jest zawartość białka(10-13%) oraz innych pierwiastków jak wapń, magnez, sód czy aminokwasów (lizyna, tryptofan, metionina). W naszych warunkach pogodowych uzyskanie ziarna o tak wysokiej zawartości suchej masy jest bardzo ciężkie, dlatego stosuje się kosztowne (aż do 40% kosztów produkcji ziarna) dosuszanie.
Kiszone wilgotne ziarno kukurydzy (KWZK)
Jeżeli warunki nie są sprzyjające do uzyskania wysokiej wartości suchej masy, można takie ziarno zawsze zakisić, choć nie należy do do najpopularniejszych metod. Ziarno, powinno zawierać około 70% suchej masy. Przed zakiszaniem ziarniak poddawany jest gnieceniu/mieleniu, a następnie umieszczane w silosach, rękawach lub pryzmie. Metoda ta nie wymaga stosowania dodatkowych konserwantów. KWZK najczęściej stosowane jest w żywieniu trzody i bydła. Zalecane jest szczególnie krowom wysokowydajnościowym, ze względu na szybszy rozkład skrobi w żwaczu. Kiszone ziarno wykorzystywane jest także do produkcji biogazu.
CCM (corn-cob-mix)
CCM, to nic innego jak mieszkanka rozdrobnionych kolb kukurydzy.
CCM-I – zawartość suchej masy wynosi od 50 do 60 %, a w tym do 6 % włókna surowego. Kiszonka zawiera: ziarno, rdzeń oraz osłonki. Stosowana jest w żywieniu trzody chlewnej oraz wysokowydajnych krów mlecznych.
CCM-II – to rozdrobnione ziarno ze rdzeniem – tzn. kolby odkoszulkowane. Zawartość suchej masy wynosi tyle samo co CCM-I, jednak zawiera od 6 do 9% włókna surowego. Ten rodzaj CCM jest wykorzystywany przy żywieniu trzody oraz bydła.
CCM-III – jest to rozdrobniona kolba z liśćmi okrywowymi. Sucha masa stanowi w tym przypadku do 45 do 60%, a włókno surowe 10-15%. CCM-III jest cenną paszą dla krów mlecznych oraz bydła opasowego. W przypadku trzody chlewnej stosowanie jest ograniczone.
Zielonka z całych roślin kukurydzy
Pasza wykorzystywana sezonowo, przez kilka-kilkanaście dni w ciągu roku. Mało popularna ze względu na niższą wartość pokarmową od kiszonki o 10-30%, przez ograniczoną zasobność w skrobię. Użytkowana jako pasza dla bydła.
Kiszonka z całych roślin kukurydzy
Najpopularniejsza forma wykorzystania kukurydzy na paszę w gospodarstwach. Do otrzymania dużej ilości masy zielonej do zakiszania należy stosować odpowiednie odmiany tej rośliny zapewniające: duży plon suchej masy całej rośliny oraz samego ziarna, a także wysoką strawność organicznej masy części wegetatywnych czy wysoką koncentrację energii.
Z rolniczego punktu widzenia ważne jest dobranie odpowiedniej liczby FAO kukurydzy do warunków klimatyczno-glebowych danego regionu.. Warto także zwrócić uwagę na mieszańce typu „stay green”, które zapewniają lepsze trawienie przez zwierzęta, lepszą odporność na fuzariozę oraz łatwiejsze ubicie w silosie.
mgr inż. Agnieszka Szumańska
Comments are closed here.