Mastitis czyli zapalenie gruczołu mlekowego to najczęstsza choroba występująca u krów mlecznych. Popularnie nazywana jest także chorobą zawodową krów wysokowydajnościowych. Jak ją rozpoznać, leczyć i zapobiegać?
Zapalenie wywoływane jest przez około 150 mikroorganizmów (głównie gronkowce złociste, paciorkowce bezmleczności) , spośród których występują także gatunki patogenne dla człowieka. Samo mleka charakteryzuje się zmianą chemicznych oraz fizycznych zmian, które obejmują przede wszystkim wzrost komórek somatycznych . Występuje pod postacią kliniczną czyli ostrą, przewlekłą oraz podkliniczną (asceptyczną i sceptyczną).
Rodzaje
Mastitis w formie podkilicznej występuje średnio 30 razy częściej niż kliniczna. Niestety, często zapalenie jest lekceważone ze względu na praktyczny brak objawów, prócz spadku wydajności czy jakości mleka. W razie zauważenia, hodowca powinien bardzo szybko zareagować na to, gdyż taka sztuka jest nosicielem drobnoustrojów, które w łatwy sposób będą przenosić się na zdrowe krowy i ich wymienia. Forma kliniczna objawia się już widocznymi zmianami w gruczole mlekowym oraz mleku. Można je zauważyć bezpośrednio na wymieniu, które może być zaczerwienione i obrzmiałe a w dotyku stwardniałe. W mleku natomiast mogą wystąpić zróżnicowane zmiany od strzępek/kłaczków po surowiczą lub krwistą wydzielinę.
Przyczyny
Bardzo ciężko jest określić bezpośrednie przyczyny Mastitis, ze względu na to, że jest chorobą wieloczynnikową i można wyróżnić zarówno czynniki zewnętrzne jak i wewnętrzne.
Do czynników zewnętrznych można zaliczyć m.in. uszkodzenia mechaniczne zwieracza kanału strzykowego, zbyt wysoka i niska temperatury czy inne sytuacje stresowe, którym poddawane są krowy. Do wewnętrznych zaś szereg patogenów wywołujących infekcje: grzyby, wirusy, mykoplazmy, bakterie czy glony.
Zapobieganie
- Odkażanie strzyków po każdym doju
- Sprawne i czyste aparaty udojowe
- Środowisko – w oborze powinno być sucho, czysto oraz panować odpowiedni mikroklimat.
- Żywienie – pasza powinna być bogata w selen oraz witaminę E, które będą wpływać na układ odpornościowy.
- Usuwanie ze stada sztuk podatnych na mastitis
- Kontrola jakości mleka – badanie komórek somatycznych
Leczenie
Niestety leczenie mastitis wymaga antybiotyku. Krowy, które zachorowały powinno się wydzielić ze stada i doić na końcu, a mleko składować oddzielnie. Dopiero po zakończeniu okresu karencji, sztuk a może wrócić do stada. Jednak, gdy krowa jest bardzo podatna na zapalenie, powinna być usunięta ze stada, żeby ograniczyć zarażanie.
Comments are closed here.