Analizując pogłowie bydła mlecznego w Polsce można zauważyć, że zdecydowanie najpopularniejszą rasą występującą w oborach jest holsztyńsko-fryzysjka. Dlaczego tak jest? Co sprawia, że zdecydowana większość hodowców decyduje się na HF?
Rasa HF wywodzi się z Fryzji, czyli dzisiejszego pogranicza Danii, Holandii i Niemiec. Za miejsce powstania uznaje się Amerykę Północną, do której Holendrzy emigrowali wraz ze swoim dobytkiem czyli zwierzętami.
Bydło rasy holsztyńsko-fryzyjskiej uważane jest „najbardziej” wydajne, o czym świadczą liczne krowy „rekordzistki” tej rasy. Na obecne możliwości bydła wpłynęła intensywna hodowla prowadzona przez kanadyjskich i amerykańskich farmerów. Rasę doskonalono przede wszystkim pod względem mleczności wraz z głębokością i zawieszeniem wymienia, zdrowotność, budowę kończyn, zdolności adaptacyjne oraz masę ciała a także prędkością oddawania mleka.
Kanadyjscy i amerykańscy hodowcy pracowali nad przyspieszeniem postępu genetycznego. W tym celu stosowali inseminację, embriotransfer, mrożenie zarodków, krioprezerwację nasienia czy także transport na duże odległości.
W Polsce pierwsze sztuki HF pojawiły się w latach 70 i 80. Zaczęto wtedy inseminować rasy lokalne. Efekty poprawy mleczności były widoczne już w pierwszym pokoleniu.
Budowa HF
Bydło holsztyńsko-fryzyjskie charakteryzuje się budową typową dla bydła mlecznego. Korpus „ma kształt” trójkąta. Bydło rasy HF mają dość wąską szyję, żebra ustawione ukośnie, a odstępy między nimi są dość duże. Guzy biodrowe i wypustki kolczyste są dobrze widoczne. Zad jest niezbyt umięśniony, a ogon powinien być nisko osadzony. Krowy posiadają mocne stawy nóg. Wymię jest wysoko i głęboko osadzone, przy czy jest pojemne. Pożądany kształt to miskowo-skrzynkowym. Wymię pokryte jest białą sierścią. Dobrze widoczne są żyły mleczne.
Bydło ma krótką, lśniącą sierść. Występują w dwóch odmianach: czarno-białej i czerwono-białej. Stosunek kolorów (plam) jest cechą indywidualną.
Krowy tej rasy osiągają wagę 650-750 kg i 140-150 cm w kłębie. Buhaje natomiast osiągają 160-175 cm w kłębie i od 1000-1300 kg masy ciała. Krowy rasy HF osiągają dość wcześnie dojrzałość płciowa, a pierwiastki cielą się w wieku 2 lat. Cielęta w zależności od płci ważą od 35 do 45 kg.
Zachowanie
Bydło rasy holsztyńsko-fryzyjskiej ma dość żywy temperament. Z natury są łagodne i przyjaźnie nastawione do człowieka.
Wydajność
Jak już zostało wspomniane, rasa HF jest wysokowydajna. Odmiana czarno-biała, może osiągnąć wydajność od 5 500 do 11 000 kg mlek. Skład mleka prezentuje się następująco: 3,9-4,2% tłuszczu, 3,2-3,6% białka. W przypadku odmiany czerwono-białej, wydajność jest na poziomie 5 000 – 10 000 kg mleka, o zawartości białka 31-3,4% oraz 3,5-4,2 % tłuszczu .
Problemy z HF
W stadzie krów rasy HF najczęściej spotkamy następujące choroby:
- Mastitis – tzw. choroba zawodowa wysokowydajnościowych krów
- Ketoza – choroba „efekt” złego odżywiania krów w okresie zasuszenia
- Kwasica – to choroba o podłożu metabolicznym i wynika z błędów żywieniowych
- Tężyczka pastwiskowa – choroba wywołana nie tylko przez wypas na pastwisku, ale także przez spasanie sianem/sianokiszonką z roślin ubogich w magnez
- Porażenie poporodowe
Rasa bydła holsztyńsko-fryzyjska nastawiona jest na wysoką wydajność, stąd bardzo dobrze przyjęła się w krajach, gdzie produkcja mleka jest na wysokim poziomie. Utrzymując krowy tej rasy należy pamiętać o zapodawaniu paszy bardzo dobrej jakości, ze względu na podatność na choroby metaboliczne.
Comments are closed here.