Magnez podobnie jak wapń występuje w minerałach (przede wszystkim w krzemianach magnezowych), resztkach zwierzęcych i roślinnych oraz w próchnicy. Z minerałów, które ulegają wietrzeniu magnez dostaje się do roztworu glebowego. Stamtąd może być sorbowany i wchodzić w skład minerałów wtórnych lub być pobieranym przez rośliny i drobnoustroje.
Magnez występuje w glebie w różnej formie, pod względem rozpuszczalności wyróżnia się: całkowity, rozpuszczalny w roztworze 20% HCl, wymienny, przyswajalny dla roślin.
Całkowita zawartość magnezu w polskiej warstwie ornej mieści się w przedziale 0,2-0,8%, jednak może wynosić ona więcej. Za najzasobniejsze uważa się gleby ciężkie, a za najuboższe lekkie.
Magnez bierze udział w bardzo dużej ilość procesów. Jest to pierwiastek, który w żaden sposób nie może być zastąpiony prze inny. Procesy, w których bierze udział to między innymi:
- Fotosynteza, gdyż wchodzi w skład chlorofilu
- Przemiany energetyczne
- Transport składników mineralnych przez błony biologiczne
- Aktywacja enzymów.
NIEDOBÓR
W roślinach uprawnych ilość magnezu mieści się między 0,2-1,5% a w przypadku zbóż ta wartość jest jeszcze mniejsza – 0,15%-0,35%. Wśród roślin wrażliwych na niedobór tego makroelementu wymienia się rzepak, lucernę, koniczynę, ziemniak oraz kukurydzę. W przypadku nadmiaru następuje zakłócenie w procesie fotosyntezy co w konsekwencji wpływa negatywnie np. na gospodarkę potasem. W przypadku niedoboru wapnia następuje jego remobilizacją ze starszych do młodszych liści
Niedobór magnezu – spirala degradacji procesów życiowych [Grzebisz 2008]
WPŁYW MAGNEZU NA PLON ROŚLIN UPRAWNYCH
Wpływ magnezu na plon i jego jakość jest niejednoznaczne, gdyż uruchamia on wiele ważnych procesów biochemicznych oraz metabolicznych przez co wpływa na: gospodarkę azotem, dynamikę wzrostu, tolerancję na stresy biotyczne czy na niskie temperatury.
Tabela 1. Cechy ilościowe i jakościowe wybranych roślin uprawnych w zależności od zawartości magnezu (wg różnych autorów).[Grzebisz 2008]
| Rośliny uprawne | Cechy roślin kształtowane przez magnez |
| Zboża | Plon ziarna, masa ziarniaka, zawartość białka, zawartość i relacje między aminokwasami |
| Burak cukrowy | Plon korzeni i liści, wzrost zawartości cukrów i melasotworów, plon cukru |
Magnez przyczynia się do wzrostu plonu poprzez wpływ na wzrost produktywności azotu. Poprzez zwiększone pobieranie N powstaje w roślinie większy plon biomasy. Na przykładzie buraka cukrowego można zauważyć różnicę między nawożeniem samymi nawozami NPK a NPK + Mg. Zaobserwowano wzrost nie tylko masy korzenia, ale i cukru. Podobne polepszenie jakości przetwórczą można zauważyć przy ziemniaku. W przypadku zboża następuje większa akumulacja azotu i białka co powoduje wzrost masy ziarna.
mgr inż. Agnieszka Szumańska
(0)
Comments are closed here.